داستان واقعی از پروژه‌هایی که خوب شروع شدند، اما بد تمام شدند!

بررسی ریسک سازنده و مالک در مشارکت ساخت

مقدمه

مشارکت در ساخت، مسیری به ظاهر مطمئن برای سودآوری و افزایش سرمایه است. اما در عمل، این نوع از قراردادها می‌تواند با چالش‌هایی همراه باشد که در صورت ناآگاهی یا سهل‌انگاری، به شکست پروژه منجر شود. در این مقاله، سه داستان واقعی از پروژه‌هایی که خوب شروع شدند ولی به دلایل مشخص به مشکل خوردند را مرور می‌کنیم و نکات کلیدی برای پیشگیری از چنین اتفاقاتی را بررسی می‌کنیم.

در اینجا می توانید در مورد مشارکت در ساخت بیشتر بخوانید

داستان اول: اختلاف بر سر طبقه تشویقی بین سازنده و مالک در مشارکت ساخت

محل پروژه: منطقه ۵ تهران
ماجرا: مالک یک زمین با سازنده‌ای باسابقه قرارداد بست. در میانه پروژه، شهرداری مجوز ساخت یک طبقه اضافی صادر کرد، اما در قرارداد اشاره‌ای به سهم این طبقه نشده بود.
نتیجه: اختلاف بین مالک و سازنده بالا گرفت. پروژه متوقف شد و ماجرا به دادگاه کشید. در نهایت پروژه با ۱۸ ماه تأخیر و هزینه‌های زیاد به پایان رسید.

نکته کلیدی: در قرارداد باید تمام احتمالات حتی موارد مثبت مثل تراکم تشویقی مشخص شود تا از اختلافات آتی جلوگیری گردد.

داستان دوم: سازنده بدون پشتوانه مالی

محل پروژه: کرج
ماجرا: مالک دو پلاک تجمیعی با یک سازنده جوان قرارداد بست. اگرچه سازنده تجربه اجرایی مناسبی داشت، اما توان مالی لازم برای ادامه پروژه را نداشت.
نتیجه: پروژه پس از اجرای فونداسیون متوقف شد و مالک ناچار شد مسیر دشواری برای تغییر مجری و ادامه پروژه طی کند.

نکته کلیدی: فقط توان فنی کافی نیست. سازنده باید توان مالی، منابع انسانی و اعتبار لازم برای اجرای کامل پروژه را داشته باشد.

داستان سوم: مشارکت بدون قرارداد رسمی

محل پروژه: نیاوران
ماجرا: سازنده و مالک در مشارکت ساخت که از دوستان قدیمی بودند، تصمیم به اجرای یک پروژه لوکس گرفتند. بدون عقد قرارداد رسمی، صرفاً بر پایه تفاهم شروع به کار کردند.
نتیجه: با بالا رفتن قیمت مصالح، سازنده پروژه را متوقف کرد. مالک شکایت کرد، اما چون قرارداد رسمی نبود، روند پیگیری زمان‌بر و هزینه‌بر شد.

نکته کلیدی: هیچ‌وقت نباید روابط شخصی جایگزین قراردادهای رسمی و شفاف حقوقی شود.

جمع‌بندی: مشارکت در ساخت، انتخاب مسیر هوشمندانه می‌طلبد

همان‌طور که دیدید، بیشتر پروژه‌هایی که به مشکل برخوردند، در شروع مسیر دچار اشتباهاتی کوچک اما سرنوشت‌ساز شده بودند.
مشارکت در ساخت در صورتی موفق خواهد بود که:

• قرارداد دقیق و حقوقی بین طرفین وجود داشته باشد.
• شرایط پروژه و توانایی سازنده به‌درستی بررسی شود.
• سناریوهای احتمالی پروژه (اعم از مثبت و منفی) پیش‌بینی شده باشد.
• ابزارهای ضمانت اجرایی در قرارداد گنجانده شود.

پیشنهاد نهایی

اگر قصد مشارکت در ساخت دارید، حتماً با یک مشاور حقوقی یا کارشناس متخصص در حوزه ساخت‌وساز مشورت کنید. هزینه‌ای که امروز برای مشاوره می‌پردازید، شاید پروژه‌تان را از میلیون‌ها تومان ضرر در آینده نجات دهد.

📌 اگر تجربه مشابهی در پروژه‌های مشارکت داشته‌اید، حتماً در بخش نظرات برای ما بنویسید!